donderdag 31 oktober 2013

Modernistische architect Domènech i Montaner

Antoni Gaudí is zonder twijfel de bekendste architect van het Catalaanse modernisme. Er zijn echter nog een aantal belangrijke architecten en kunstenaars die deel uitmaakten van deze stroming. Hun realisaties kun je de dag van vandaag nog steeds bewonderen in Barcelona en de rest van Catalonië en Spanje.

Lluís Domènech i Montaner is één van deze minder bekende namen. Hij werd op 21 december 1850 geboren in Barcelona en overleed daar op 27 december 1923. Hij was niet enkel architect maar ook illustrator van boeken, historicus, humanist en politicus. Voor zijn werk als architect baseerde hij zich op de vernieuwende Europese tendensen van die tijd. Sommige van zijn realisaties zijn verklaard tot Werelderfgoed.

Lluís Domènech i Montaner

Domènech i Montaner werd geboren in de Carrer d’Avinyó in het centrum van Barcelona en was de tweede zoon van Pere Domènech i Saló, een prestigieus uitgever, en Maria Montaner, die behoorde tot een welgestelde familie uit het dorp Canet de Mar. Hier verbleef hij regelmatig in zijn woning met kantoor, dat nu een museum over deze architect huisvest. Hij studeerde architectuur in ondermeer Barcelona en Madrid en reisde een tijd door Frankrijk, Zwitserland, Italië, Duitsland en Oostenrijk om er de architectonische trends te leren kennen.

In 1875 werd hij, samen met de architect-tekenaar Josep Vilaseca, leraar en later ook directeur van de Escola d’Arquitectura de Barcelona. Hij had als leerling ondermeer Antoni Gaudí en Josep Puig i Cadafalch. Tijdens zijn 45 jaren aan deze instelling oefende hij een belangrijke invloed uit op het Catalaanse modernisme. Zijn carrière aan de school werd enkel onderbroken in de periode dat hij afgevaardigde was in het Spaanse parlement. Als politicus behoorde hij tot de Catalanistische hoek, ondermeer als drijvende kracht achter de Lliga Regionalista die op korte tijd een belangrijke politieke kracht in Catalonië werd.

Domènech i Montaner werkte ook mee aan diverse Catalaanse tijdschriften, richtte het weekblad El Poble Català op en schreef meerdere boeken en artikelen. Hij bestudeerde met bijzondere aandacht de Romaanse kunst en creeërde een belangrijk fotoarchief rond dit thema in de Escola d’Arquitectura de Barcelona. Als architect realiseerde Domènech i Montaner gebouwen waarin hij een rationele structuur combineerde met buitengewone decoratieve elementen. Hij inspireerde zich daarbij op de typische kromme lijnen van het modernisme en de Spaans-Arabische architectuur, de mudejar-stijl. Hij gebruikt veel zichtbare baksteen, smeedijzer, mozaïek, keramiek en gekleurd glas.

Zijn eerste werken, zoals het Casa Montaner aan de Ronda Universitat, dateren van vóór 1878 en zijn duidelijk geïnspireerd op zijn Europese reizen. Ze zijn heel symmetrisch en Germaans. Zijn volgende opdracht, het gebouw van de uitgeverij Montaner i Simón waar nu het museum van Antoni Tàpìes is gevestigd, was het eerste werk waarin hij het karakter van de vernieuwende Europese bouwstijl liet zien. Hij gebruikte er tegelijk decoratieve elementen in mudejar-stijl en Germaanse symbologie.

In het kader van de Wereldtentoonstelling van 1888 in Barcelona kreeg Lluís Domènech i Montaner diverse opdrachten waaronder vernieuwingswerken in het Parc de la Ciutadella en de bouw van het Castell dels Tres Dragons. Dit laatste gebouw inspireerde de Nederlandse architect Berlage bij het ontwerp van het beursgebouw van Amsterdam. Later ontwierp Domènech i Montaner nog onder andere huizen in Reus, Olot en Barcelona, zoals het Casa Lleó Morera op de Passeig de Gràcia. Hoogtepunten van zijn carrière waren het ontwerp en de bouw van het Palau de la Música en het Hospital de Sant Pau te Barcelona en het Institut Pere Mata te Reus. Eén van zijn zonen, Pere Domènech i Roura, trad in zijn voetsporen en werkte na zijn dood nog een aantal projecten af.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten