Catalonië viert Pasen met een Mona de Pasqua

De Mona de Pasqua is een paastaart die oorspronkelijk werd gemaakt van zoet en licht gebak en meestal versierd met hardgekookte eieren of droge worst. Het eten van deze lekkernij is een traditie in de Spaanse regio's Catalonië, Valencia en Murcia die het einde van de Vasten symboliseert.


De naam “mona” komt volgens sommigen voort uit het Griekse woord “munus” dat “geschenk” betekent. Volgens anderen is de term afkomstig van het Arabische woord “munna” wat “proviand voor de mond” wil zeggen. Daarmee werd vroeger verwezen naar het cadeau dat de Moren aan hun leiders aanboden.

In de Diccionario de la Lengua Española de la Real Academia (Het Woordenboek van de Spaanse Taal van de Koninklijke Academie) wordt in het jaar 1783 de volgende definitie voor “mona” gegeven: Catalonië, Valencia en Murcia. Cake of kransbrood dat in de oven wordt gebakken ter gelegenheid van Pasen en waarop eieren in hun schaal worden geplaatst, wat in andere delen van het Iberische Schiereiland “hornazo” wordt genoemd.

Volgens het boek Costumari Català van Joan Amades, dat handelt over Catalaanse gebruiken en tradities, werd de “mona” al vermeld in de vijftiende eeuw.

In Catalonië doet volgens de traditie de peetvader of grootvader een “mona” cadeau aan zijn petekind of kleinkind op paaszondag. Op paasmaandag wordt die taart dan opgegeten samen met de hele familie. Oorspronkelijk werden er op deze paastaart evenveel eieren geplaatst als het aantal jaren dat het kind oud was aan wie de taart cadeau werd gedaan. Aangezien dit geschenk slechts werd gegeven totdat het kind 12 jaar oud was (leeftijd van de Communie), lagen er maximaal 12 eieren op.

De dag van vandaag vind je een grote verscheidenheid van deze paastaarten, maar meestal zijn ze toch rond. Hoewel de “mona” oorspronkelijk vervaardigd werd uit gebakdeeg met suiker en andere zoetigheden en hardgekookte eieren, werd in Catalonië het ei in de loop van de tijd meer en meer vervangen door chocolade. Tegenwoordig is de chocolade vaak het hoofdbestanddeel van de “mona”.


Sinds het midden van de negentiende eeuw is de “mona” veranderd van een eenvoudig gebak in een taart of chocoladen kunstwerk versierd met snoep, gesuikerde amandelen, beschilderde paaseieren, porseleinen figuurtjes, enz. Tegenwoordig maken vele patissiers een echte specialiteit van hun “mona’s”. Als je rond de paasdagen Barcelona bezoekt, kun je in de etalages van de bakkers en patissiers ontelbare indrukwekkende “mona’s” bewonderen.

Ik wil ook nog even vermelden dat dit jaar paaszaterdag samenvalt met een ander Catalaanse feest, Sant Jordi, waar ik reeds eerder een artikel aan heb gewijd.