maandag 28 mei 2012

Wandeling op de Passeig de Gràcia

Eén van de voornaamste winkelboulevards van Barcelona is de Passeig de Gràcia, die Plaça de Catalunya verbindt met de wijk Gràcia. Deze centraal gelegen laan is ongeveer 2 km lang en doorkruist de modernistische wijk Eixample. Je vindt er ondermeer bekende gebouwen van de architecten Antoni Gaudí, Domènech i Montaner, Puig i Cadafalch en Enric Sagnier.

De Passeig de Gràcia ligt in het centrum van de stad en beschikt over drie metrostations: Plaça de Catalunya, Passeig de Gràcia en Diagonal. Er zijn treinstations op de hoek met Plaça de Catalunya en op het kruispunt met Carrer d’Aragó. Daarnaast vind je er diverse haltes voor de dag- en nachtbuslijnen.

Passeig Gràcia
De voormalige Camí de Jesús was een landweg die de voornaamste verbinding vormde tussen Barcelona en het aangrenzende dorp Gràcia (nu een wijk van Barcelona maar tot 1897 nog een onafhankelijke gemeente). Het eerste ontwerp om deze weg te verstedelijken, dateert uit 1821. Uiteindelijk werd de nieuwe laan ingehuldigd in 1827. Ze was 42 meter breed.

Gedurende de hele 19de eeuw was het de geliefde plaats voor de aristocratie om met hun paardrijvaardigheden en hun luxueuze wagens te pronken. Er vestigden zich talrijke ontspanningsgelegenheden zoals cafés, restaurants, balzalen en theaters. Vanaf 1853 beschikte de laan reeds over verlichting op gas.

Tussen 1860 en 1890 kreeg de Passeig de Gràcia een residentieel karakter, met voornamelijk eengezinswoningen. Vanaf de jaren 90 van de 19de eeuw ontpopte de zone zich tot commercieel centrum en werden meer en meer de huizen met tuin vervangen door lage flatgebouwen.

In het begin van de 20ste eeuw was de Passeig de Gràcia de voornaamste residentiële wijk voor de Barcelonese burgerij geworden. Er werden tal van nieuwe, modernistische gebouwen opgericht en oude gebouwen werden op een creatieve wijze gerenoveerd. Tot de meest in het oog springende voorbeelden behoren Casa Milà (La Pedrera), Casa Battló en Casa Amatller.

In 1906 ontwierp de architect Pere Falqués i Urpi de beroemde lantaarns met aangebouwde banken bekleed met mozaïek. Ze werden verspreid opgesteld over de hele laan en in 1909 kwamen er nog 6 bij aan het kruispunt met de Avinguda Diagonal. Deze laatste werden in 1957 weggehaald en elders in de stad, op de Avinguda de Gaudí, geplaatst.

De indeling van de Passeig de Gràcia werd in 1974 grondig gewijzigd. Ondermeer maakte men de voetpaden breder en plaatste men aan de kruispunten ronde banken, bekleed met mozaïek, gebaseerd op het ontwerp van de beroemde lantaarns. De voetpaden werden voorzien van zeshoekige grondtegels geïnspireerd op tegels ontworpen door Antoni Gaudí voor Casa Batlló en La Pedrera. Enige tijd geleden verving men deze tegels door andere van een kleiner formaat die beter lijken op het originele ontwerp van Gaudí.

Wie Barcelona bezoekt, moet zeker eens een wandeling maken langs de Passeig de Gràcia, niet alleen om de prachtige gebouwen te bewonderen maar vanzelfsprekend ook om heerlijk te shoppen in de talloze sjieke winkels.

vrijdag 25 mei 2012

Panoramisch uitzicht over Barcelona

De Turó de la Rovira is een heuvel aan de rand van Barcelona waar de resten bewaard zijn gebleven van luchtafweergeschut uit de Spaanse Burgeroorlog (1936-39). Deze installatie diende om Barcelona te beschermen tegen de luchtaanvallen van de fascistische troepen. Na de oorlog werd het terrein gebruikt voor barakken waar immigranten, voornamelijk uit het zuiden van Spanje, leefden onder erbarmelijke omstandigheden. In 1990 pas werden deze barakken afgebroken.

Turó Rovira
De archeologische opgravingen en restauratie van de bewaard gebleven constructies uit de oorlog hebben het mogelijk gemaakt om een terrein te creëren met aandacht voor de geschiedenis en de herinnering aan de oorlogsjaren.

De heraanleg van deze plek heeft in 2012 nog de Europese Prijs voor Openbare Stedelijke Ruimten gekregen. Deze tweejaarlijkse prijs wordt uitgereikt door zes Europese instellingen met het doel om projecten te erkennen en te stimuleren met betrekking tot het behoud en de recuperatie van publieke terreinen in steden.

De renovatie van de Turó de la Rovira had niet enkel tot doel een plaats te creëren voor de herdenking van het verleden maar ook om er een unieke panoramische uitkijkpost van te maken die vrij toegankelijk is voor iedereen. Het uitzicht over Barcelona van op deze plek is ongetwijfeld spectaculair te noemen. Je kunt er zowel de grote monumenten van de stad zien, zoals de Sagrada Família of de Torre Agbar, als de Middellandse Zee op de achtergrond.

De Turó de la Rovira bevindt zich aan de Carrer de Marià Labèrnia. Het terrein is bereikbaar met de buslijnen 24, 28, 92, 86 en 119 en per metro via lijnen L5 (halte El Coll-La Teixonera) en L4 (halte Guinardó). Het complex wordt beheerd door het Museu d’Història de Barcelona.

dinsdag 22 mei 2012

Koninklijke Academie voor Wetenschappen en Kunsten

Aan de Rambla nr 115 bevindt zich de zetel van de Reial Acadèmia de Ciències i Arts de Barcelona, de Koninklijke Academie voor Wetenschappen en Kunsten van Barcelona. Dit modernistisch gebouw werd ontworpen door de architect Josep Domènech i Estapà en ingehuldigd in 1894.

Reial Acadèmia
De Reial Acadèmia de Ciències i Arts de Barcelona werd opgericht op 18 januari 1764 als een private literaire organisatie onder de naam Conferencia Physycomatemática Experimental. In 1765 werd deze organisatie omgedoopt tot Real Conferencia Física en kreeg het de taak om de Spaanse koning te adviseren over specifieke Catalaanse thema’s. In 1770 werd de naam gewijzigd in Real Academia de Ciencias Naturales y Artes de Barcelona totdat in 1887 de huidige naam werd aangenomen.

Volgens het statuut van de academie is het een vereniging voor wetenschappelijke geleerden met een beperkt, selectief aantal leden en met het doel de Catalaanse cultuur en maatschappij met betrekking tot de wetenschap en toegepaste kunsten te promoten.

Tot het patrimonium van de academie behoort niet enkel het gebouw aan de Rambla maar eveneens het Observatori Fabra, een astronomisch en meteorologisch waarnemingsstation op de berg Collserola, in gebruik genomen in 1904. Daarnaast beschikt de academie over een bibliotheek en een uitgebreid archief met meer dan 150.000 werken over verschillende toegepaste wetenschappen zoals fysica, chemie, astronomie en wiskunde, een verzameling uurwerken, astronomische, meteorologische en seismologische apparatuur en een seismologische installatie op de berg Montseny, op een 60-tal km van Barcelona.

Aan de gevel van het gebouw aan de Rambla hangt een horloge uit 1869 dat sinds 1891 de officiële tijd weergeeft voor Barcelona. Op de tweede verdieping van het complex bevindt zich de verzameling uurwerken. Het meest opvallend is een astronomisch horloge dat het opgaan en ondergaan van de zon en het uur weergeeft van 24 wereldsteden. Dit horloge bevat ook een eeuwige kalender en een planetair tandwielstelsel met de tekens van de dierenriem.

De toegang tot de Reial Acadèmia de Ciències i Arts de Barcelona is beperkt. Je kunt er in de wintermaanden terecht van maandag tot en met vrijdag van 16 tot 19u en in de zomermaanden van maandag tot en met donderdag van 10 tot 13u. In augustus is het gebouw gesloten. Meer informatie over deze unieke academie kun je nalezen op de website van de Reial Acadèmia de Ciències i Arts de Barcelona.

vrijdag 18 mei 2012

Parc de Cervantes

Wie houdt van wandelen, maar ook wie houdt van hardlopen of fietsen, moet zeker eens een bezoekje brengen aan het Parc de Cervantes. Grote grasperken, boomrijke zones, brede paden en een zacht hellend terrein maken van dit park een geliefde groene plek aan de rand van Barcelona. De hoofdingang van het Parc de Cervantes is gelegen aan de Avinguda Diagonal, maar je kunt er ook naar binnen via een toegang aan de Ronda de Dalt, de ringweg aan de bovenkant van de stad.

Parc Cervantes
Aan de hoofdingang van het Parc de Cervantes ligt de Jardí dels Perfums, wat letterlijk Geurentuin betekent. Hier verspreiden 235 soorten rozen een heerlijke geur. Vlakbij bevindt zich het beeldhouwwerk van een vrouwelijk naakt, omgeven door olijfbomen.

Te midden van het terrein ligt een groot plein met kinderspeeltuigen, enkele pingpongtafels en een fontein. Hier vlakbij bevindt er zich ook een picknickzone. Op diverse plekken in het park staan er beeldhouwwerken, ondermeer twee werken als eerbetoon aan de schrijvers Concha Espina en Àngel Ganivet.

Het hoogtepunt van het park is ongetwijfeld de rozentuin, el Roserar de Cervantes. Deze tuin is vier hectare groot en bevat méér dan 10.000 rozenstruiken. Je vindt er ondermeer een halfcirkelvormige pergola met 233 verschillende soorten klimrozen. In de bloeiperiode, tussen mei en juli, kun je er maar liefst 150.000 bloeiende rozen bewonderen.

Sinds 2001 vindt er elk jaar begin mei in deze rozentuin een internationale wedstrijd voor nieuwe roosvariëteiten plaats. Daarvoor zijn er drie zones aangelegd in de tuin: één voor de rozenstruiken van de wedstrijd van het lopende jaar, één voor de rozen die het volgende jaar zullen deelnemen en één met de winnende variëteiten van vorige edities van de wedstrijd.

Deze wedstrijd nam de draad terug op van de traditionele band tussen Barcelona en de rozencultuur. Tussen 1929 en 1936 bijvoorbeeld werd er in het paleis van Pedralbes een internationale wedstrijd gehouden waaraan de voornaamste rozenkenners van over de hele wereld deelnamen. Later, in de jaren 80, werden er in de rozentuin van het Parc de Cervantes wedstrijden voor snijrozen georganiseerd voor de inwoners van de stad. Na het grote succes tijdens de beginjaren doofde deze competitie helaas uit door het gebrek aan privétuinen in Barcelona waar de snijrozen gekweekt konden worden.

Zoals gezegd bevindt de hoofdingang van het Parc de Cervantes zich aan de Avinguda Diagonal, ter hoogte van de nummers 708-716. Je kunt er heen met metrolijn L3, halte Zona Universitària. Het park is elke dag geopend van 10 uur tot zonsondergang.

maandag 14 mei 2012

Torre Bellesguard

De Torre Bellesguard, ook gekend als Casa Figueras, is een huis ontworpen door Antoni Gaudí. Het is gelegen aan de voet van de heuvel Tibidabo, aan de Carrer Bellesguard nrs 16-20. Met de constructie ervan werd begonnen in 1900.

Torre Bellesguard
Gaudí kreeg van Maria Sagués, de weduwe van Jaume Figueras, aan het eind van de 19de eeuw de opdracht om een huis te bouwen op een plek waar zich de resten bevonden van een paleis uit de 15de eeuw. Dit oude paleis droeg al de naam “Bellesguard”. Het woord “bell-esguard” betekent letterlijk “mooie aanblik” in het Catalaans en het werd gekozen omwille van het prachtige uitzicht dat men had van op die plaats.

De middeleeuwse herkomst van het terrein werd door Gaudí gebruikt als inspiratiebron en bij de keuze van de neogotische stijl voor het bouwwerk. Hij recupereerde ook enkele overblijfselen, onder andere enkele muren, om het nieuwe Bellesguard aan te leggen. De Torre Bellesguard ziet er uit als een klein kasteel, met inbegrip van kantelen en een torentje.

Het grote aantal ramen toont de interesse van Gaudí voor natuurlijke lichtinval. Het gebouw is opgetrokken uit natuur- en baksteen en heeft voornamelijk verticale lijnen. Dit wordt ondermeer beklemtoond door het smalle torentje met bovenaan een kruis, in de typische Gaudí-stijl, en waarbij keramiek is gebruikt in de Catalaanse kleuren, rood en geel. De boogconstructies in baksteen tonen de grote vakkennis van Gaudí en mogen beschouwd worden als een oefening voor ondermeer het latere Casa Battló. De gebruikte mozaïeken en het smeedijzer dragen bij aan de bijzondere sfeer die het gebouw uitstraalt.

In 1909 stopte Gaudí met de werken aan dit bouwwerk. Het werd uiteindelijk in 1917 afgewerkt door Domènec Sugrañes die eerder al de deur, banken in keramiek en mozaïeken had ontworpen.

donderdag 10 mei 2012

Bordelen in het oude Barcelona

In het historische centrum van Barcelona, op de hoek van de Carrer dels Mirallers met de Carrer dels Vigatans, bevindt er zich een beeldhouwwerk van het hoofd van een vrouw. In 1983 werd het oude pand op deze plek afgebroken, in het kader van het renovatieproject van het stadsbestuur voor het district Ciutat Vella. Door het aanhoudend burenprotest over de afbraak van het voormalige gebouw, werd uiteindelijk beslist om het gebeeldhouwd hoofd in de gevel van het nieuwe gebouw te plaatsen.

Bordelen Barcelona
Oorspronkelijk gaf dit hoofd aan dat er in de straat “huizen van plezier” te vinden waren. Barcelona, als havenstad, ontving namelijk veel zeelui en velen onder hen gingen in de stad op zoek naar prostituees. De gebeeldhouwde hoofden in sommige straten waren een aanduiding naar de bordelen in de buurt, niet enkel voor buitenlanders maar ook voor de vele analfabeten. De hoofden stelden niet enkel vrouwen voor, maar ook soms een hoofd van Medusa (met kronkelende slangen als haren) of een duivel.

In 1400 waren er in de stad al bordelen gevestigd die getolereerd werden door het bestuur. In 1452 verleende koning Alfonso V van Aragón aan de zakenman Simón Sala zelfs zijn goedkeuring voor de inrichting van verschillende prostitutiehuizen in Barcelona. Tijdens Semana Santa, de week voorafgaand aan Pasen, en andere religieuze feestdagen moesten de prostituees zich echter opsluiten in hun werkplek en mochten ze zich niet vertonen. In sommige gevallen moesten ze die dagen doorbrengen in een klooster, bijvoorbeeld in het Convent de les Egipcíaques, in de straat met dezelfde naam. Tijdens hun verblijf probeerde men deze meisjes en vrouwen te overtuigen om hun leven als prostituee in te ruilen voor een leven binnen het klooster.

Het gebruik om gebeeldhouwde hoofden op straathoeken te plaatsen als indicatie voor bordelen dateert uit de 17de eeuw, meer bepaald uit 1640, het jaar van het uitbreken van de Catalaanse Revolutie. Deze beeldhouwwerken moesten de Spaanse troepen die naar Barcelona waren gestuurd, de gelegenheid geven om snel de huizen van plezier te vinden in de stad. Daarnaast moesten bordelen ook hun gevel onderaan rood schilderen en waren hun huisnummers groter dan die van andere huizen.

Het hoofd dat zich bevindt op de hoek van de Carrer dels Mirallers en de Carrer dels Vigatans is het meest bekende overblijfsel van de bordeel-aanwijzers. De dichtstbijzijnde metrohalte bij deze plek is Jaume I (lijn L4).

maandag 7 mei 2012

Titanic tentoonstelling

In het Maritiem Museum van Barcelona vindt nog tot 30 september 2012 de tentoonstelling “Titanic: The Exhibition” plaats, naar aanleiding van de 100ste verjaardag van het zinken van dit vaartuig. In de collectie zitten ondermeer de officiële passagierslijst, de lijst van de geborgen overledenen, brieven, boeken, foto’s en kledingstukken.

Titanic tentoonstelling
Bijna 200 originele objecten vormen de basis van de expositie, die een reis maakt in de tijd en toont hoe het leven er in die periode uitzag. De tentoongestelde objecten werden uit zee opgevist of afgestaan door familieleden van enkele van de 2.207 passagiers van de eerste, en tegelijk ook laatste, vaart van de Titanic. Daarnaast vertelt de tentoonstelling het verhaal van de constructie en het zinken van het beroemde vaartuig. Tegelijk kun je er de waarheidsgetrouwe reconstructies van enkele vertrekken en kajuiten bewonderen van deze legendarische boot.

De expositie is een realisatie van de Titanic Foundation die als belangrijkste doel heeft om het verhaal van het vaartuig te verspreiden en de herinnering eraan levendig te houden. “Titanic: The Exhibition” reist al jaren de wereld rond en is één van de drukst bezochte rondtrekkende tentoonstellingen. Ondermeer C. G. Wetterholm werkte eraan mee, een geschiedkundige Titanic-expert die deelnam aan de berging van resten van het vaartuig in de jaren 90, dat zich op 4 km diepte bevindt in de Noord-Atlantische Oceaan.

Het Maritiem Museum van Barcelona ligt aan de Avinguda Drassanes, nr 1, vlakbij de Oude Haven en het Standbeeld van Columbus. De expositie is alle dagen toegankelijk van 10 tot 21u30 maar om 20u sluit de ticketverkoop. Een kaartje kost 12 euro, en daarin is de audiogids inbegrepen (in 12 talen waaronder Spaans, Engels, Frans en Duits). Kinderen, studenten, 65-plussers en groepen genieten kortingen. Meer informatie kun je nalezen op de webpagina van het Maritiem Museum van Barcelona.

donderdag 3 mei 2012

Theater Artèria Paral•lel

Teatre Artèria Paral•lel is de actuele benaming van het voormalige Gran Teatro Español of Teatro Español, gelegen aan de Avinguda del Paral•lel nr 62 te Barcelona. Tussen de opening in 1892 en 1980 droeg dit theater diverse namen. Het deed ook een tijd dienst als discotheek. Sinds 2010 vinden er opnieuw concerten en theatervoorstellingen plaats.

Artèria Paral·lel
Op 16 april 1892 werd het Circo Español Modelo ingehuldigd als eerste theater aan de Avinguda del Paral•lel in Barcelona. Reeds in 1893 werd de naam gewijzigd in Teatro Circo Español. Het was een grote zaal ondergebracht in een structuur van hout, eigenlijk een soort schuur. Op 21 mei 1907 werd dit theater door een brand volledig verwoest.

Op dezelfde plek werd een nieuw theater gebouwd, dat de naam Gran Teatro Español kreeg. In de volksmond werd het vaak kortweg Teatro Español genoemd. Het werd ingehuldigd op 27 november 1909. Samen met het bijhorende populaire Café Español bleef het theater actief tot 1980.

Van 1980 tot 1994 werd in het gebouw de discotheek Studio 54 ondergebracht. Men wou hier een kopie maken van de beroemde discotheek met dezelfde naam in New York. In 1994 werd deze megadiscotheek verkocht en kreeg ze achtereenvolgens de namen Chic Studio en Chic Gallery. De gloriejaren van de zaal als discotheek waren echter voorgoed voorbij.

Eind 1996 werd de zaal voor het grootste deel afgebroken. Enkel de structuur van het originele theater werd behouden. Enkele jaren later werd er een showrestaurant, Scenic Barcelona, uitgebaat maar dat sloot in 2001 alweer de deuren wegens niet rendabel. Daarna wou men er een grootschalig bordeel van maken maar deze plannen gingen door aanhoudend burenprotest niet door.

Het theater werd uiteindelijk gekocht door de stad Barcelona. In 2006 maakte de Societat General d’Autors i Editors, een vereniging voor auteursrechten, bekend dat ze de zaal ging huren om er een cultureel centrum van te maken. Er zouden theatervoorstellingen, concerten, cursussen, congressen en workshops georganiseerd worden.

In 2010 werd dit nieuwe centrum in gebruik genomen, onder de naam Artèria Paral•lel. In de zaal waar de voornaamste voorstellingen worden gehouden kunnen tussen 805 en 1120 toeschouwers plaatsnemen. In een tweede zaal is er plaats voor 250 personen en daarnaast zijn er nog diverse lokalen met ruimte voor 30 tot 100 personen.

Theater Artèria Paral•lel behoort tot een groep die ook zalen uitbaat in Madrid, Bilbao, Buenos Aires en New York. Kijk voor alle informatie over de programmering even op de website van Artèria.